Week 8: 19 -25 februari 2023

19 februari: Zondag Quinquagesima
18-22 februari: Carnaval
22 februari: Aswoensdag

Regio: Italië, Malta, Portugal en Spanje

Kerkelijk jaar - Quinquagesima

Uw koninkrijk kome - Zalig wie brood eten zal in het koninkrijk Gods (Lucas 14:15b).

Zondag Quinquagesima - Deze dag wordt ook Esto Mihi genoemd, 'wees mij', naar Psalm 31:3-4. "Wees mij tot een beschuttende rots, tot een burchtmuur die mij beveiligt; mijn vesting op rotsgrond zijt Gij".

Gebed bij deze zondag:
Gij die zegt verblijf te houden waar rechtvaardigheid is en oprechtheid,
help ons door uw genade zo te leven dat Gij wonen kunt bij ons
en wij een teken kunnen zijn van uw aanwezigheid temidden van de mensen.
God van ruimte en vrijheid, God van leven en liefde,
houd ons vast en maak ons sterk, dat wij ons niet buigen voor machten
die geluk beloven, maar onheil geven; leer ons te leven in vrijheid en
vreugde, in de ruimte die uw goede woorden voor ons hebben uitgezet.
(ds. W.R. van der Zee)


In wereldwijde verbondenheid gedenken wij: Week 8 - Italië, Malta, Portugal en Spanje

Voorbeden: Week 8

Dank voor:
•De christenen in deze landen die de lange traditie van het christendom hebben gevoed en vernieuwd.
•De Apostelen Petrus en Paulus, wiens werk voor het evangelie uiteindelijk resulteerde in de omzetting van het Romeinse Rijk tot het christendom.
•De Catacomben en alle andere monumenten die de geschiedenis van het vroege christendom hebben geïnspireerd tot een hernieuwd geloof.
•De Apostel Jacobus, wiens heiligdom in Santiago de Compostela een plek is geworden waar hedendaagse pelgrims zich verenigen in gebed voor een verzoend Europa.
•Pelgrims die een dieper geloof en genezing van de geest proberen te vinden.
•Degenen die migranten en vluchtelingen verwelkomen en de zorg voor hen op zich nemen.
•Gitaren, stampende voeten, castagnetten, de roes van de flamenco dansers, de charme van de Napolitaanse liederen, de sensatie van een openlucht opera in een oude arena.
•Vernieuwers van de kerk, waaronder Peter Valdes, Benedictus en Scholastica, Franciscus en Clara en Catharina van Siena.
•Michelangelo, Da Vinci, Titiaan, Velazquez en allen die hun kunst hebben ingezet om het evangelie te verkondigen.
Bid voor:
•Een einde aan terrorisme en geweld en oplossingen voor de conflicten met de Baskische regio in Spanje.
•Wijsheid en begeleiding in het omgaan met immigratie.
•Jongeren, dat zij in hun thuislanden hernieuwde hoop in Christus mogen vinden.
•De werklozen en de immigranten en voor de slachtoffers van mensenhandel.
•Een einde aan corruptie en criminaliteit, zodat gerechtigheid kan bestaan voor alle mensen.
•Voor de strijd tegen onverdraagzaamheid en haat.
•Een vernieuwing van de geest van de kerk, te midden van een steeds meer seculiere en materialistische maatschappij.

Wereldwijd verbonden: Week 8

Franciscus van Assisi

 Heer, maak mij een werktuig van uw vrede,
zodat ik liefde verspreid waar men elkaar haat;
dat ik verzoen waar men elkaar beledigt;
dat ik verenig waar men strijdt;
dat ik de waarheid verkondig waar dwaling heerst;
dat ik licht ontsteek waar duisternis is;
dat ik vreugde breng in verdriet.
Heer laat mij er naar streven niet dat ik zelf getroost word,
maar dat ik troost breng;
niet dat ik zelf begrepen word, maar dat ik de ander versta;
niet dat ik zelf geliefd wil zijn, maar dat ik de ander liefheb.
Want wie geeft, ontvangt; wie zichzelf vergeet, die vindt;
wie vergeeft, hem wordt vergeven en wie sterft ontwaakt tot eeuwig leven.                      
Franciscus van Assisi

 

 

 

 

 

"Duren zal de liefde van God..." Psalm 103 - Duurzaamheid: als component van Gods liefde...? Pelgrimsweg Siena - Italië, (foto: Henriëtte Mulder)

 Italië, Malta, Portugal en Spanje

Italië: Tijdens keizer Valerianus (253-260) is Laurentius  hoofddiaken van de kerk te Rome. De keizer doodt paus Sixtus II en vier andere diakenen. Laurentius wordt op 10-8-258 op een rooster verbrand. Volgens overlevering zou de keizer hem hebben gesommeerd het kerkelijk bezit, bedoeld voor de armen, aan hem te overhandigen. Laurentius verzamelt een menigte armen en zegt: "Hier is het kerkelijk bezit dat nooit afneemt, maar slechts toeneemt". Zijn marteldood maakt in zijn tijd diepe indruk en is één van de eersten die officieel herdacht worden.
In 2014 schreef Paus Franciscus in zijn brief "Evangelii Gaudium" wat de vreugde van het evangelie betekent: dat het in het leven niet gaat om regels, maar om barmhartigheid. (Een woord dat komt uit het Hebreeuws en baarmoeder betekent. Een veiliger plek is voor een mensenkind nauwelijks denkbaar. De Paus wil dus dat mensen elkaar veiligheid bieden, er willen zijn voor elkaar). In 2015 heeft de Paus 1 september uitgeroepen als Oecumenische Wereldgebedsdag voor de zorg voor de Schepping. 
Twee van de meest bekende christenen uit het verleden zijn misschien wel Ambrosius, die van 340-397 in deze regio leefde en later Franciscus die in 1181 in Assisi, Italië werd geboren. Hij werd slechts 44 jaar oud en stierf op 3 oktober 1226. In zijn korte leven ontdekte hij, dat hoe meer hij zich innerlijk losmaakte van materiële zaken, hoe meer de Heilige Geest hem in de intimiteit van het gebed nabij was. Daarom zocht hij in de nacht graag de eenzaamheid van verlaten kerken om daar te bidden. Tot zijn medebroeders zei hij: "Zoals jullie met de mond de vrede verkonigen, draag zo ook - en nog des te meer - de vrede in jullie harten." Hij was de stichter van de orde der Franciscanen.
In de Middeleeuwen kwamen de Waldenzen vanuit Frankrijk naar Italië om zich later bij de reformatie aan te sluiten.De later tot kerklerares verheven Catharina van Siëna (1347-1380), die zich actief in de politiek mengde, met veel mensen correspondeerde en mystieke geschriften schreef, behoorde tot de orde van de Dominicanen.

Voor de kust van Malta heeft Paulus schipbreuk geleden en volgens Paulus’ brief aan de Romeinen waren er omstreeks 55 na Christus al christenen in Rome. Martelaren, geloofsleraren en kunstenaars hebben in bijna 200 jaar onnoemlijk veel bijgedragen tot de ontwikkeling van het christendom.

Portugal is één van de armste landen in Europa. Sinds het land is toegetreden tot de EG wordt gezegd dat ‘Brussel’ het land laat bloeien, maar daarmee zijn kinderarbeid en analfabetisme nog niet uitgeroeid. De Rooms Katholieke Kerk is de meerderheidskerk; de Protestantse kerken zetten zich in voor kinderen, vluchtelingen en bejaarden; ze zijn verbonden in de Portugese Raad van Kerken.

Ook Spanje is arm in vergelijking met de levensstandaard in Europa. Het christendom van de vroege kerk heeft hier een belangrijke rol gespeeld, zoals bij het ontstaan van de Apostolische Geloofsbelijdenis. In het Spaanse Avila werd in 1515 Teresa van Avila geboren. Haar moeder stierf op jonge leeftijd en Teresa werd non (Karmelietes) en mystica. Ondanks de censuur op wat zij schreef, zijn haar geschriften over spiritualiteit bewaard gebleven.
Michael Servet 1511-1553 was een Spaanse arts en theoloog. Hij studeerde astrologie, mathematiek en medicijnen en verwierf zich een naam als arts en psycholoog door zijn baanbrekend onderzoek inzake de kleine bloedsomloop. Hij was vanaf 1540 lijfarts van de aartsbisschop van Vienna.  Hij verwierp de Triniteitsgedachte en de kinderdoop,  waardoor hij een grote strijd afriep tussen hem en Calvijn. Tenslotte werd Servet in 1553 door Calvijn veroordeeld tot de brandstapel.

Straat van de barmhartigheid', Straatnaambord in de Portugese stad Lagos - in deze stad werden de eerste slaven uit Afrika aan land gebracht. (foto: Zeger v.d.Wilt)

Wij gedenken deze landen met het ‘Gebed om de Heilige Geest’ uit de liturgie van de Waldenzische Kerk:

Wij bidden U nu, Heer onze God,
dat U ons uw Geest wilt geven,
opdat de lezing en verkondiging
van uw woord ons bereiken zal
tot aan de diepte van ons hart
en ons verstand en aan ons leven
een duurzame waarde zal geven.
 
Dominicaanse zegenwens
 
Moge God de Vader ons zegenen
moge God de Zoon ons heel maken
moge de Heilige Geest ons verlichten
en ons ogen geven om mee te zien
oren om mee te horen
en handen om Gods werk mee te doen
voeten om mee te lopen
en een mond om woorden van verlossing te spreken
en moge de engel van de vrede over ons waken
en ons tenslotte leiden door Gods genade
tot in het eeuwig koninkrijk
Amen. 
 
 
Kruiswegstatie Porta Sagres - Portugal: Onze Vrouw van de barmhartigheid: bid voor ons..... (foto: AvdW) . . . Sagres is een Portugese plaats in het westen van de Algarve, bij de Kaap Sint-Vincent, het meest zuidwestelijke punt van het Europese vasteland.
 

Laudato Si, o mi Signore, een bewerking van Franciscus Zonnelied,'Hoop van alle volken', lied 106

 

 
Uit een Franciscaans Credo

Ik geloof in Jezus Christus, omdat Hij geloofde in een vriendschap
die tot een andere wereld leidt, waarin de liefde zal heersen
en omdat Hij daarvoor wilde sterven. (Vert. Niek Schuman)
 

 

Mozes

 
Mozes de wetgever. De uittocht uit Egypte en de zwerftocht van 40 jaar door de woestijn voordat de israelieten het beloofde land binnen mochten.
Met foto's uit de Sinai-woestijn en uit Israel. (Ennio Morricone)
 
 
Ennio Morricone, geboren in Rome - Italië op 10 november 1928 is een Italiaanse componist, orkestrator en dirigent, die de muziek voor ongeveer 500 films en televisieseries componeerde en orkestreerde waaronder bovenstaand muziekstuk.
Eén van de bekendste stukken is de muziek voor de film "Once upon a time in the West".
 
 

 

 


Aswoensdag - begin 40-dagentijd

Laudate omnes gentes - Looft al gij volken...

Aswoensdag is de eerste dag van de 40-daagse vastenperiode voorafgaand aan Pasen. In die veertig dagen voor Pasen leven de mensen heel sober, er wordt alleen het hoogstnoodzakelijke gegeten. De vastentijd herinnert christenen aan een verhaal uit de bijbel waarin Jezus veertig dagen in de woestijn doorbracht zonder eten en drinken.

 

De veertig dagen:
God van ons hart,
in Jezus uw dienaar is ons te verstaan gegeven
het grote geheim, uw eigen geheim:
de eerste zijn is de minste worden;
wij bidden U dat het ons gegeven wordt
te leren uit dit geheim te leven, met hart en hoofd en handen;
dat die gezindheid bij ons is die ook in Jezus was:
dat wij leren te geven inplaats van te vragen.
Aan te kijken inplaats van neer te zien,
te luisteren inplaats van almaar te spreken,
te begrijpen inplaats van te veroordelen,
te vergeven inplaats van verhaal te zoeken,
dan dragen wij u beeld niet vergeefs.
(ds. W.R. van der Zee)
  
Veertig dagen in de leer: Het getal 40 duidt in de bijbel altijd een leertijd aan. Dat leren was niet alleen gericht op geloofskennis, maar ook op de levensstijl. Als iets kerk en synagoge met elkaar verbindt, dan is het de viering van het Paasfeest. Daarin klopt het hart van alle liturgie. Christus gaat gehoorzaam de weg die Israël gaat. Die weg gedenkt de kerk op haar tocht naar Pasen, de viering van het Paasfeest en de feesttijd waarvan Pinksteren de afsluiting vormt.
(ds. W.R. v.d. Zee, in Kerk en Milieu, maart 1993)
Gebed bij Aswoensdag:
Gij die alles liefhebt wat bestaat en die vergeving schenkt als wij ons tot U wenden,
herschep ons hart, o God, dat wij bereid zijn niet alleen te bekennen waar wij falen,
maar ook ernst te maken met de blijdschap om uw eindeloze genade en opleven,
telkens opnieuw. (ds.W.R.v.d.Zee)
 
Mattheus 4:17
"Van toen aan begon Jezus te prediken: Bekeer je want het koninkrijk der hemelen is nabij gekomen"
Bekeer je, kom tot inkeer, want het Koninkrijk van God is nabij.
Geef Hem de eer, die Hem toekomt, door te doen wat goed is in zijn ogen.
Houd je aan zijn voorschriften, doe elkaar recht, zoek de vrede,en je zult leven.
Wie is Jezus? Die vraag heeft mensen de eeuwen door bezig gehouden. En er zijn heel veel verschillende antwoorden op gegeven. Jezus, wie was Hij? Een goed mens, een profeet, een Verlosser? Zoon van God of toch vooral een Mensenzoon? Jezus is besproken op kerkvergaderingen en ze hebben geprobeerd het in dogma’s vast te leggen. Dogma’s, leerstellingen die vervolgens weer werden aangevochten.
En tot op de dag van vandaag zijn de meningen verdeeld en kunnen ruzies hoog
oplopen als het gaat om Hem.
 
Wie is Jezus? Het is een eenvoudige maar ergens ook een ongemakkelijke vraag.
Want als je weet wie Jezus is, weet je ook wie jezelf bent en hoe jij je tot Hem verhoudt.
Zijn getuigenis kan ons er pijnlijk van bewust maken, hoe onrein wij zijn. En ook wat er nog allemaal voor ons ligt om te doen.
En het zal niet alleen maar mogen gaan om vrome woorden maar ook om heilbrengende daden.
Volgens het Bijbelboek Marcus roept Jezus al bij zijn eerste optreden in de synagoge van Kapernaum weerstand op. En Marcus is volgens velen het oudste evangelie en misschien ook wel het meest betrouwbare evangelie als het gaat om de historische figuur Jezus van Nazareth. In het Marcus evangelie lezen we over de man met een onreine geest. Hij noemt Jezus “Heilige van God”.
Wie is Jezus? Marcus heeft ook iets verteld over de kern van zijn prediking.
Jezus verkondigde volgens Marcus: 'De tijd is aangebroken, het Koninkrijk van God is nabij. Bekeert U en hecht geloof aan dit goede nieuws'. En deze boodschap verkondigt Hij met groot gezag. Het raakt de mensen diep, die er naar horen. Het Koninkrijk van God is goed nieuws. Want als de Heer regeert en door mensen wordt gehoorzaamd, is het leven voor alle mensen goed! Dan wordt er niet gestolen, niet bedrogen, geen ruzie meer gemaakt, geen oorlog meer gevoerd. Dan doet niemand meer kwaad en sticht niemand meer onheil. Dat is niet eenvoudig maar een grote opgave: om vrede te stichten en recht te doen.
Zijn wij in staat en bereid om te bouwen aan het Koninkrijk van God?
Zoek eerst het Koninkrijk van God, zegt Jezus, en Zijn gerechtigheid.
En al het andere krijg je bovendien.
Halleluja! Amen.
(Ds. J.W. Overvliet in een preek op Zondag van het Werelddiakonaat, 1 februari 2015)
 

Jesus, remember me, when you come into your kingdom...(Taizé)

Veertig dagen in de leer: Het getal 40 duidt in de bijbel altijd een leertijd aan. Dat leren was niet alleen gericht op geloofskennis, maar ook op de levensstijl. Als iets kerk en synagoge met elkaar verbindt, dan is het de viering van het Paasfeest. Daarin klopt het hart van alle liturgie. Christus gaat gehoorzaam de weg die Israël gaat. Die weg gedenkt de kerk op haar tocht naar Pasen, de viering van het Paasfeest en de feesttijd waarvan Pinksteren de afsluiting vormt.
(ds. W.R. v.d. Zee, in Kerk en Milieu, maart 1993)

Gebed bij Aswoensdag:
Gij die alles liefhebt wat bestaat en
die vergeving schenkt als wij ons tot U wenden,
herschep ons hart, o God, dat wij bereid zijn
niet alleen te bekennen waar wij falen,
maar ook ernst te maken met de blijdschap
om uw eindeloze genade en opleven,
telkens opnieuw. (ds.W.R.v.d.Zee)

Meditatie voor de 40-dagentijd

Zoek een vaste, rustige plek. Steek een kaars aan en neem enige tijd
om te ontspannen. (Luister evt. enkele minuten naar goede muziek).

Bid het volgende gebed:
Heer God, uw koninkrijk is midden onder ons, verborgen en dichtbij,
een mens om van te houden, mensen om voor te leven,
uw wil geschiedt op aarde - overal waar mensen leven en sterven voor elkaar.
Wij bidden U dat wij dit alles mogen volbrengen, gaandeweg, van dag tot dag,
om zo vertrouwd te worden met uw naam en U te vinden, Onze Vader tot in
eeuwigheid. Amen.
(H.Oosterhuis, 'Gebeden en Psalmen', blz. 92)
Lees rustig een Psalm of Schriftgedeelte of andere spirituele tekst.
Wees daarna opnieuw stil en wacht op wat de tekst je te zeggen heeft.
Lees nogmaals de tekst en probeer de verbinding te leggen met de bede
uit het Onze Vader voor deze periode.

(Wanneer deze meditatie met meer mensen gehouden wordt, kan hierna          
een korte uitwisseling plaatsvinden over wat de tekst heeft opgeroepen.)
Bid daarna met eigen woorden of met woorden van onderstaand gebed,
bid in stilte of zing een gebedslied.

Gebed:
Heer, leid ons van de dood naar het leven, van onwaarheid naar waarheid.
Leid ons van vertwijfeling naar hoop, van angst naar vertrouwen.
Leid ons van haat naar liefde, van oorlog naar vrede.
Vrede vervulle ons hart, deze wereld, het heelal.

Bid als laatste het Onze Vader…

(In deze meditatie kan ook aandacht zijn voor de te gedenken regio)

Houd mij in leven, acclamatie voor de 40-dagentijd
(Liedboek 368d (of 25b - beurtzang), naar Ps.25:17)

Houd mij in leven, wees Gij mijn redding
steeds weer zoeken mijn ogen naar U.
Omdat Gij zijt zoals Gij zijt
zie naar mij om en wees mij genadig
want op U wacht ik een leven lang.

Steeds weer zoeken mijn ogen naar U.
Zijt Gij het Heer, die komen zal
of moeten wij een ander verwachten?
Heer, mijn God, ik ben zeker van U.
Houd mij in leven, wees Gij mijn redding
steeds weer zoeken mijn ogen naar U.

Geeft Gij uw woord aan deze wereld,
Gij zijt mijn lied, de God van mijn vreugde,
naar U gaat mijn verlangen, Heer.
Steeds weer zoeken mijn ogen naar U.
Houd mij in leven, wees Gij mijn redding
steeds weer zoeken mijn ogen naar U.

psalm 25-III GVL - Houd mij in leven