Week 21: 19-25 mei 2024

19 mei: Pinksteren

Regio: Malawi en Zambia

 

Kerkelijk jaar - Pinksteren

Achtste zondag van Pasen: Pinksteren – pentecostè, wat vijftigste betekent.
Op de 50e dag, zeven weken na Pasen, viert de christelijke kerk de vervulling van Gods beloften. Als het Joodse volk de eerste vruchten van de oogst viert, vieren christenen de eerste vruchten van de Geest en de grondlegging van de ene universele kerk als de nieuwe schepping.
Toen de dag van het Pinksterfeest aanbrak waren ze allen bij elkaar. Plotseling klonk er uit de hemel een geluid als van een hevige windvlaag, dat het huis waar ze zich bevonden geheel vulde en allen werden vervuld van de Heilige Geest... (Handelingen 2:1-4)

Dit zijn de woorden van Jesaja, de zoon van Amos;
het visioen dat hij zag over Juda en Jeruzalem
Jesaja 2: 2 en 3:
2. Eens zal de dag komen dat de berg
met de tempel van de Heer rotsvast zal staan,
verheven boven de heuvels, hoger dan alle bergen.
Alle volken zullen daar samenstromen.
3. Machtige naties zullen zeggen: 'Laten wij
optrekken naar de berg van de Heer,
naar de tempel van Jakobs God.
Hij zal ons onderrichten, de weg wijzen,
en wij zullen zijn paden bewandelen.'
Vanaf de Sion klinkt zijn onderricht,
vanuit Jeruzalem spreekt de Heer.

1. De wereld is gewonnen door woord en geest.
Zoals het is begonnen met Pinksterfeest,
zoals in alle talen het is verstaan,
zo zal het zich herhalen van nu voortaan.
2. Uit alle kerken komen wij om U saam.
Gij schrijft in onze dromen uw grote naam,
o God, die uit de wolken daalt in de tijd,
een licht voor alle volken in eeuwigheid.
Lvd 251 (J.W. Schulte Nordholt,1920-1995,
een Nederlands dichter en hoogleraar
in de geschiedenis en cultuur van Noord Amerika)

Gij die uw gemeente bijeenroept hier en waar ook ter wereld;
die ons raakt met uw woord, die ons kent van gezicht,
niet vergeet onze namen - kom over ons met uw Geest.
(H. Oosterhuis, Tafelgebed Verzameld Liedboek, blz. 638)


Geef ons heden ons dagelijks brood - de vierde bede van het Onze Vader - En zij bleven volharden bij het onderwijs der apostelen en de gemeenschap, het breken van het brood en de gebeden. (Handelingen 2:42)
Voor meer over deze bede, zie "Het Onze Vader in het kerkelijk jaar."
O Lam van God, U loven wij
Gij, die een broodhuis voor ons zijt,
een wijngaard die het hart verblijdt.
Heer Jezus, die ons drenkt en voedt,
Gij zelf zijt onze overvloed.
(ds.Jaap Zijlstra, EL 290:4)

Achtste zondag van Pasen: Pinksteren – Pentecostè, wat 50e betekent.
Op de 50e dag, zeven weken na Pasen, viert de christelijke kerk de vervulling van Gods beloften. Als het Joodse volk de eerste vruchten van de oogst viert, vieren christenen de eerste vruchten van de Geest en de grondlegging van de ene universele kerk als de nieuwe schepping.
De gaven van de Geest:
vriendelijkheid, goedheid, vreugde, vrede en geduld,
liefde, vertrouwen en zachtmoedigheid.

Pinkstergebed:   
O God, op deze dag hebt Gij in het hart van mensen het licht van uw Geest
ontstoken, zodat zij vrijmoedig en vurig uw grote daden verkondigden;
vervul ook ons hart met de warmte van die Geest, zodat wij voortdurend
gericht zijn op wat heilzaam is en heel maakt en in alle omstandigheden
vertrouwen op uw geestkracht die bezielt en bemoedigt. (ds.W.R.v.d.Zee)

Ester - Verborgen
En de koning voelde voor Ester meer liefde dan voor alle andere vrouwen,
meer dan alle andere meisjes verwierf zij zijn bewondering en genegenheid. (Ester 2:17a)
Zo komt Ester aan het hof van koning Ahasveros. Het zal geen toeval zijn dat haar naam ‘verborgen’ betekent in een boek waarin de naam van God niet voorkomt.
In heel het boek Ester blijft God verborgen.
God wordt nergens genoemd, nergens aangehaald. Aan de ene kant de wet van Meden en Perzen: zo zijn onze manieren, en aan de andere kant: de verborgene, Ester, God.
Toch is het boek in de bijbel opgenomen. Mensen herkenden blijkbaar in het verhaal van Ester een verhaal van hoe mensen handelen in geloof. God gebeurt hier, zou je kunnen zeggen, zonder dat God bij name genoemd wordt.
God gaat schuil achter alles wat in dit verhaal gebeurt. Hij blijft een geheim, iets waar we alleen maar een vermoeden van hebben. Dit verhaal zou wel eens met God te maken kunnen hebben. Dat is de ervaring van mensen die dachten dat er na verdriet geen leven meer is. Na vreemdelingschap geen bevrijding. En dat er dan soms toch die ommekeer is.
Mogen we zeggen dat dát dan met God te maken heeft? Dat God gebeurt zonder dat Hij bij name wordt genoemd?
(Uit een toespraak van Hester Smits op 16 maart 2008 in de Amsterdamse Studentenecclesia)

2e Pinksterdag
 
Oecumene* – steeds opnieuw bedreigd
Onder christenen bestaat een wereldwijd verlangen dat de door Christus zelf beloofde gemeenschap van alle gelovigen werkelijkheid wordt. Maar alle bemoeiingen en ontmoetingen van kerkleiders en conferenties hebben tot nu toe niet tot de ene wereldkerk geleid. Allerlei redenen kunnen daarvoor worden genoemd (en vaak lijken ze belachelijk). Maar misschien moeten alle betrokkenen en hopenden bedenken of deze verscheidenheid  juist ook niet ten goede kan werken als de Geest aanwezig is. Zoals in Jeruzalem, waar ‘zij allen eendrachtig bijeen waren en Gods Geest in hun midden was’ (Handelingen 2). (Bron:R.v.K)
 
God, die onder mensen wonen wilt, wees aanwezig in het huis van uw kerk,
opdat zij mag zijn een gastvrij oord voor allen die U zoeken,
voor allen die lijden onder onrecht en verdeeldheid,
voor allen die verlangen naar vrede en recht.
Help ons als christenen elkaar de hand te reiken en bruggen te slaan naar mensen
van andere religies en culturen,
opdat deze wereld worden mag een voor allen veilig thuis.
Amen.(ds. W.R.v.d.Zee)

*oecumene: heel de wereld
 
Zomertijd
God, onze Vader, onze Moeder,
wij hopen op U, op U en uw nabijheid,
en wij vragen U niet om wonderen uit de hemel,
wij vragen U zo aanwezig te zijn in de Geest
dat mensen metterdaad uw bondgenoten
kunnen worden, een sprekend evenbeeld
van uw vaderlijke zorg, van uw moederlijke liefde;
en dat er tekenen zullen komen van
een  nieuwe wereld zoals Gij die bedoelt:
een moederland, een vaderland.
(ds. W.R. v.d. Zee)
 
Pinksteren - "In Spirit and in Truth", Liederen en Gebeden voor de 7e Assemblée van de Wereldraad van Kerken in Canberra-Australië, 1991
Gebed tot de Heilige Geest:
Geest van Waarheid, maak ons vrij om kinderen van God te worden.
Open onze oren, opdat wij het huilen en weeklagen van de wereld horen.
Open onze lippen, opdat wij een stem mogen zijn voor hen die geen stem hebben.
Open onze ogen, opdat wij uw visioen van vrede en gerechtigheid zien.
Vervul ons met moed en geloof, die aan uw profetische waarheid ontspringen.
Kom, Heilige Geest, vernieuw de hele Schepping.
 

Veni Sancte Spiritus - Kom Heilige Geest - Taizé


In wereldwijde verbondenheid gedenken wij: Week 21 - Malawi en Zambia

Voorbeden: Week 21

Dank voor:
•Democratisch meerpartijenstelsel in Malawi en Zambia en de vreedzame overgang van leiderschap.
•Rijke landbouwgronden en gezond milieu.
•De groei van de kerk.
•Christenen die zich staande houden ondanks de slechte omstandigheden en de honger.
•Degenen die Gods wil van gerechtigheid verkondigen.
•Degenen die werken voor de annulering van de internationale schuldenlast, die de armoede en de dood brengt voor veel Afrikanen.
•Goede humor en zij die kunnen lachen ondanks ernstige problemen.

Bid voor:
•De democratische regeringen in Malawi en Zambia, dat ze zonder partijdigheid mogen werken voor het welzijn en de ontwikkeling van hun land.
•Mensen die lijden aan aids en voor de overheid en alle inspanningen ter bestrijding van de aids-pandemie.
•Voldoende medisch personeel, apparatuur en medicijnen in de ziekenhuizen en gezondheidscentra.
•Slachtoffers van overstromingen en droogte en dat de voedselproductie weer op mag bloeien.
•Het toegenomen aantal voortijdige schoolverlaters, waardoor jongeren op straat belanden, dat ze hoop en betekenis in hun leven mogen vinden.
•Die getroffen zijn door de inflatie en de werkloosheid, dat ze werk mogen vinden en in staat zijn om hun gezin te voeden.

Wereldwijd verbonden: Week 21


Alles wacht op U vol hoop, alle levenden vragen U om voedsel; keert Gij U af zij worden angstig, neemt Gij hun adem weg zij sterven en vallen terug in het stof, maar zendt Gij uw Geest zij worden herschapen. Gij geeft de aarde een nieuw gezicht. ( Psalm 104)

 


Albino-kindjes hebben een witte huid en wit haar. Malawi, foto Amnesty International

Malawi en Zambia

Zoals veel landen in Afrika worden ook deze geteisterd door honger, armoede, aids, droogte en schuldenlast, oorlog en geweld en talloze mensen op de vlucht. De Christelijke Raad van Malawi vertegenwoordigt een groot scala aan tradities en er is een hartelijke relatie tussen de kerken en de moslimgemeenschap.
In Malawi neemt het aantal ontvoeringen van en moorden op mensen met albinisme dramatisch toe. Hun lichaamsdelen zouden magische krachten bevatten en geluk brengen. Daarom worden ze gebruikt door ‘toverdokters’ die er drankjes en poedertjes van maken. Duizenden albino’s leven in angst en afzondering omdat hun botten, huid en haar geld opleveren. Sinds december 2014 zijn ten minste veertien albino’s vermoord in Malawi. Er zijn ruim zeventig gevallen bekend van pogingen tot ontvoering; ook worden overblijfselen uit graven gestolen. De daders gaan meestal vrijuit of krijgen een lichte straf. De moeder van een peuter werd in de nacht wakker en zag dat haar kindje niet meer naast haar lag. Ze wist dat ze haar nooit meer levend terug zou zien. Ze was een albinokindje met een witte huid en wit haar, kenmerken van Albino-kinderen.  (Bron: Amnesty International).

Een groot deel van de bevolking van Zambia, vooral in de steden, zakt in steeds grotere armoede terug. Daarom is het streven van de regering erop gericht mensen die in de stad geen werk hebben, te laten terugkeren naar het platteland, hoewel ook daar geen steun kan worden geboden. Maar in sommige delen van Zambia is ook veel ten goede veranderd: er is gewerkt aan schoon drinkwater, en door familieleden die werken in het buitenland is er geïnvesteerd in landbouw en visserij. Maar niet iedereen is blij met de moderne tijd. Zo zijn mensenrechten een lastig onderwerp in Zambia: Een woordvoerder: “In dorpen is dat echt een probleem. Wij leren kinderen om sterk en energiek te zijn. Op hun tiende moeten ze erop uit met de kudde koeien en zichzelf staande houden, ook in ruzies of gevechten met hun leeftijdgenoten – maar nu noemen ze dat kinderarbeid en mishandeling.” Vanaf december 2011 werken Hermen en Johanneke Kroesbergen als docenten theologie in Zambia. uitgezonden door Kerk in Actie. Ze hopen dat studenten op hun eigen, Afrikaanse manier hun geloof inhoud geven. Over de 2e bede van het Onze Vader werd door deze studenten o.a. het volgende geschreven:
 
Uw koninkrijk kome
Uw koninkrijk: dat is rechtvaardigheid, genade en liefde.    
In deze wereld zien we ziekte, begrafenissen, ongelukken, verdriet. 

Uw koninkrijk is gezondheid, leven, veiligheid en plezier. 

In deze wereld hebben we moeite om rond te komen en voelen we ons soms verwaarloosd.
Uw koninkrijk is overvloed en zorg.

Heer, we vragen U: laat uw koninkrijk komen hier in Zambia.
Wij gedenken met woorden uit  Zambia en/of met woorden uit een gebed van het inheemse Ngoni-volk van Malawi:
 
Barmhartige God, U geeft regen of hagel om de aarde te vervullen met uw zegen,
U laat gras groeien voor het vee en planten voor uw kinderen om hen te voeden.
Geef dat de rijke gaven van uw goedheid door al uw kinderen worden gedeeld,
opdat hun honger gestild wordt en niemand gebrek lijdt. (Zambia)
God, U bent onze Vader. Laat de regen stromen uit uw wolken zodat uw kinderen
leven vinden. (Malawi)

Jahweh - JHWH (Exodus 3:14) - God de Heer is Hij

 
Uit: 'Niets is onmogelijk',blz. 6/7 H. Oosterhuis:
God de Heer is Hij, die in de aanvang van Israëls bevrijdingsverhaal vanuit het vuur tot Mozes roept: 'Gezien heb Ik, gezien de onderdrukking van mijn volk, gehoord heb Ik hun schreeuwen. Ik weet, Ik ken hun lijden. Afgedaald ben Ik, om te bevrijden (Exodus 3:7-8). Ik - Ik ben - Ik zal er zijn, Ik zal er zijn zoals Ik er zal zijn - in wat geschiedt, in jouw geschiedenis, in wat jij geworden bent en nog worden zult, zal Ik er zijn'' Jahweh. JHWH. (Exodus 3:14). 'Ik zal er zijn' betekent:
erbarmend, genadig, lankmoedig,
rijk aan liefde, rijk aan trouw,
bewarend liefde tot het duizendste gealscht,
dragend ongerechtigheid,
verdragend ontrouw, wegdragend zonde. (Exodus 34:6-7)

 Mozes keek toe en zie de braamstruik stond in brand. (Exodus 3:2) In de woestijn, in een brandende braamstruik maakte God zich aan Mozes bekend en liet hem weten, dat Hij speciaal voor de redding van Zijn volk was gekomen.

 Markt in de buurt van Thyolo in het zuiden van Malawi, 2011, (Foto: R.v.K)

 

 
 
Zambia, 2014 (Foto: WCC)
 

De steppe zal bloeien... H. Oosterhuis



‘DE STEPPE ZAL BLOEIEN’ Tekst: Huub Oosterhuis; muziek: Antoine Oomen 1. De steppe zal bloeien, de steppe zal lachen en juichen. De rotsen die staan vanaf de dagen der schepping staan vol water, maar dicht – de rotsen gaan open. Het water zal stromen, het water zal tintelen stralen, dorstigen komen en drinken. De steppe zal drinken, de steppe zal bloeien, de steppe zal lachen en juichen. 2. De ballingen keren zij keren met blinkende schoven. Die gingen in rouw tot aan de einden der aarde een voor een, en voorgoed, die keren in stoeten. Als beken vol water als beken vol toesnellend water schietend omlaag van de bergen. Met lachen en juichen – die zaaiden in tranen die keren met lachen en juichen. 3. De dode zal leven de dode zal horen: nu leven. Ten einde gegaan en onder stenen bedolven dode, dode, sta op, het licht van de morgen. Een hand zal ons wenken een stem zal ons roepen: Ik open hemel en aarde en afgrond. En wij zullen horen en wij zullen opstaan en lachen en juichen en leven. (Jesaja 35:1-10)