Week 35: 27 augustus - 2 september 2023

1 september: Wereldgebedsdag voor de zorg voor de schepping

Regio: Estland, Letland en Litouwen

 

Kerkelijk jaar - 13e zondag na Pinksteren

 
En leid ons niet in verzoeking…Zie de satan heeft verlangd jullie te ziften  als tarwe, maar Ik heb gebeden dat jullie geloof niet bezwijken zou.(Lucas 22:31-32)
Voor meer over deze bede, zie pag. 2:"Het Onze Vader in het kerkelijk jaar."
 
13e zondag na Pinksteren – Heer, hoed Gij het verbond: laat de weerloze niet steeds vernederd staan, laat wie arm en ontrecht was uw naam loven. (Psalm 74)
 
Zondagsgebed:
Gij die wij mogen aanspreken als onze Vader,
stel ons in staat te leven als dochters en zonen van U
en laat ons groeien in de volwassenheid van het geloof.
God, onze Vader, onze Moeder, wees in ons midden
met uw warme liefde, met uw klare wijsheid,
zodat wij bemoedigd en bezield ons kunnen toewijden
aan de zorg voor uw schepping. (ds. W.R.v.d. Zee)

In wereldwijde verbondenheid gedenken wij: Week 35: Estland, Letland en Litouwen

 
 
 

Voorbeden: Week 35

 
Dank voor:
•Het nieuwe leven dat is ontstaan uit de as van het communisme.
•De kerken, die nieuwe vitaliteit onder het volk van de Baltische Staten hebben ervaren.
•Krisjanis baronnen, die meer dan een miljoen dainas (Letse volksliederen) hebben verzameld, waarvan sommige meer dan duizend jaar oud zijn.
•De heuvel van kruisen in de buurt van Siauliai in Litouwen, en voor alle gesneden houten kruisen en alle heiligen die dit kruispunt in Litouwen markeren.
•Gerookte vis, hartige broden, pannenkoeken en bessentaarten.
 
Bid voor:
•Economische verbetering en stabiliteit in deze landen, dat ze nieuwe ervaringen en mogelijkheden leren aanwenden, die in het verleden niet beschikbaar waren.
•Moed en kracht voor degenen die zich uitspreken tegen corruptie en zich sterk maken voor de daklozen en armen.
•De etnische minderheden in elk van deze landen die vaak worden buitengesloten, belasterd en soms worden aangevallen.
•Zorg en geestelijke begeleiding van vrouwen, die zoeken naar manieren om te reageren op de oproep van God in hun leven.
•De kloof tussen rijk en arm en voor degenen die berooid zijn gebleven in het nieuwe economische systeem.
•De omgeving die ernstig is aangetast door zware industrialisatie en de verstedelijking, en degenen die met de resultaten van vervuilde lucht, bodem en water moeten leven.
 

Wereldwijd verbonden: Week 35

Regenboog, foto: Dagmar Bos

Estland, Letland en Litouwen

Regenboog

'In je kerk blijven, betekent een thuis hebben.
Dat wil zeggen niet alleen in haar kwaliteiten
delen, maar ook in haar leed en gebreken.
Ik houd van mijn kerk, ik houd van haar
wanneer zij verlaten is en ik er
God in mijn hart kan ontmoeten.
Ik houd van haar wanneer zij vol zit,
en ik er God kan zien in mijn naaste.
Ik weet dat ik niet het licht ben, maar ik kan
een kleur zijn, de kleur die God mij gegeven
heeft, en ik kan een regenboog vormen met
de anderen.’
(Een meisje uit Estland, Taizé-brief)

Jonge deelnemers aan een onderwijs seminar van het EELC "Stepping stones" - HIV-preventie programma in Kambja, Estland. (Foto: WCC)

De Baltische Staten, die tot 1940 zelfstandig waren, werden kort voor de ineenstorting van de Sovjet-Unie onafhankelijk.

Estland, iets groter dan Nederland, grenst in het westen aan de Baltische Zee en in het noorden aan de Golf van Finland; in het zuiden grenst het land aan Letland en in het oosten scheiden de rivier de Narva en het Peipusmeer het land van Rusland. Estland lijkt een Scandinavisch land, maar behoort geografisch tot Oost-Europa.
Sinds de reformatie in 1520, is de Evangelisch Lutherse Kerk de officiële godsdienst.
In 1521 ontstond in Letland de Evangelisch Lutherse Kerk; de missen werden niet in het latijn maar in het Lets opgedragen, waardoor de diensten voor de mensen toegankelijker waren. Ook werd de eerste bijbel in het Lets geschreven (1689). In de Tweede Wereldoorlog verdwenen veel joden naar de duitse concentratiekampen en tijdens de Russische overheersing werden veel priesters gedeporteerd. Kerken werden afgebroken of veranderden in musea of warenhuizen. Na de Sovjetoverheersing werden de kerken weer geopend en gerestaureerd.
Vilnius, de hoofdstad van Litouwen kent momenteel ruim 100 kerken en andere bidplaatsen. Voor de tweede wereldoorlog telde de stad meer dan 100 Synagogen. De enige Synagoge die de hoofdstad Vilnius nu nog telt is gebouwd in 1903.

“Schep geluk” vraagt de mens tegenover mij (Levinas, Frans-Joodse filosoof)
Emmanuel Levinas werd op 12 januari 1906 geboren in Litouwen in een Joods gezin. Hij studeerde filosofie in Straatsburg en Freiburg, nam in 1930 de Franse nationaliteit aan en diende tijdens de Tweede Wereldoorlog in het Franse leger. Hij bracht vijf jaar door in krijgsgevangenschap en zijn familie werd slachtoffer van de Holocaust. Ongetwijfeld mede onder invloed van deze ervaringen ontwikkelde hij zijn beroemde ‘filosofie van de Ander’. Hij overleed op 25 december 1995 in Parijs.

Gedenken wij met woorden van een Litouws christen vanuit de gevangenis:
Als mijn ziel haar tranen vergiet, als mijn hart vol verlangen smacht,
als alles in mij beeft van uitputting, dan, o Jezus, bid ik: kom!
Kom tot mij, Trooster en Gever van Leven!
Wat wilt U mij zeggen door deze mensen, in deze benarde tijd van mijn leven?
Heer, ik roep tot U, verkort de tijd van aanvechting voor ons,
voor mijn geliefden, voor mijn uitgeputte volk. Sta allen bij voor wie ik U bid.

Martin Mans speelt Largo van Händel op het orgel van de Dom in Riga (Letland).

Sketches van Bach, gespeeld door Louis van Dijk, piano en Chris Hinze , fluit - A Little Romance Part 1


Wereldgebedsdag voor de zorg voor de schepping

In augustus 2015 heeft Paus Franciscus 1 september uitgeroepen tot ‘Wereldgebedsdag voor de zorg voor de schepping’. Daarmee voegde de Paus zich bij de Oosters-Orthodoxe Kerk: daar geldt 1 september al langer als dag voor Milieubescherming. Ook Protestanten zullen hierin meegaan, aldus Arjan Plaisier van de PKN.